ΚΟΛΑΚΕΣ & ΓΛΥΦΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Γράφει ένας ἐκ τῶν διαχειριστῶν τοῦ "Δημοκρατικοῦ Ἐθνικοῦ Ρεύματος".

Εν πρώτοις, δεν θέλουμε με το παρόν άρθρο να σκανδαλίσουμε κανέναν αλλά να καυτηριάσουμε κάποια κακώς κείμενα που συμβαίνουν σ΄ όλους τους χώρους και ιδίως στο Σώμα της Εκκλησίας, διότι όποιος θέλει να την διακονήσει εξ ολοκλήρου κάνει έναν τεράστιο αγώνα.

Μέσα στην Εκκλησία...

Να ξεκαθαρίσουμε ότι Εκκλησία είναι κοινωνία Θεού και ανθρώπων. Ο άνθρωπος που μπαίνει στην Εκκλησία με το Βάπτισμα είναι ο άνθρωπος, με το αψυχολόγητο και τα σφάλματά του, με τα πάθη και τις αδυναμίες του, με την δική του ιδιοσυγκρασία και τον δικό του χαρακτήρα, με το δικό του ήθος και τα δικά του χαρίσματα, με την δική του αποστολή, με τις αμαρτίες αλλά και την μετάνοιά του, με την προσευχή μας και τον αγώνα μας, με το "δόξα τω Θεώ" και το "έχει ο Θεός", με τις δυσκολίες της καθημερινότητας και τους πειρασμούς της, με τα ζωοδότα μυστήρια στον ιερό Ναό που γινόμαστε Εκκλησία και κοινωνούμε τον Θεό. Είναι φυσικό, όντας μέλος του Σώματος του Χριστού να κουβαλάς το ύψος και το βάθος σου. Γι' αυτό κανένας να μη σχολιάζει τον άλλον γιατί ο καθένας έχει το δικό του βάθος και οφείλει τον δικό του αγώνα να κάνει ώστε το ύψος να βελτιώνεται και να φανερώνεται και το βάθος να μειώνεται. Ένα τίποτα είμαστε μπροστά στον Θεό και όμως ο Θεός γίνεται άνθρωπος, μας φανερώνει την Εκκλησία πάνω στην γη για να αναβιβάσει τον άνθρωπο στο ύψος το θεϊκό. Το παρόν φωτίζεται από τα Έσχατα, ο άνθρωπος έχει προοπτική την θέωση και δεν είναι ένα σκουπίδι που τρώει, πίνει και τελειώνει με τον θάνατο. Αυτή είναι η πίστη μας, αυτή η προσδοκία μας, "προσδοκία ἀναστάσεως νεκρῶν. Καὶ ζωῆς τοῦ μέλλοντος αἰῶνος".

Κολακεία και ονειροπόλες φαντασιώσεις...

Μέσα στις αδυναμίες των ανθρώπων είναι και η κολακεία, κοινώς το γλείψιμο. Και το χειρότερο είναι η κολακεία μέσα στην Εκκλησία! Σε κληρικούς παντός βαθμού, σε ανθρώπους με μία θέση διακονίας που τους φαντάζει ως θέση εξουσίας ώστε και εύνοιες να κερδίζουν και σε θέσεις ευκολότερα να ανεβαίνουν. Είναι οι άνθρωποι που σε κάθε τομέα της ζωής, όντως, στην πραγματικότητα ανέρχονται σε θέσεις ευθύνης. Όχι για να διακονήσουν όμως, αλλά να κατεξουσιάζουν, για να διατάσσουν. Σημειώνει ο Μέγας Βασίλειος: "Όπως το χταπόδι το χρώμα του προσαρμόζει στο χρώμα του περιβάλοντος, έτσι και ο κόλακας πρόσαρμόζει την σκέψη του πρός τίς γνώμες των ανθρώπων γύρω του". Όταν όμως αλλάξουν οι καταστάσεις και τα πρόσωπα και η κολακεία τους δεν θα περνάει και θα είναι παραπεταμένοι στην άκρη εισπράττοντας από τους γύρω τους ένα αίσθημα: πόσο τους σιχαίνονται. Γιατί ενώ ο Θεός τους έδωσε τάλαντα για να τα πολλαπλασιάσουν, αυτοί τα έθαψαν στην γη. Αυτή είναι η κόλασή τους! Γι' αυτό ο αρχαίος Αντισθένης σημειώνει: "Είναι προτιμότερο να βρεθεί κανείς ανάμεσα σε κόρακες, παρά σε κόλακες, γιατί οι πρώτοι κατασρέφουν το σώμα του πεθαμένου, ενώ οι δεύτεροι τη ψυχή του ζωντανού".

Αρρωστημένες αντιλήψεις να βλέπεις νέους ανθρώπους, 18 ετών και άνω, να ονειρεύονται αρχιερατικές μίτρες, να κρατούν μπαστούνι δεσποτικό και να καμαρώνουν στις λιτανείες και τις πανηγύρεις των μεγάλων Ενοριών. Για να πέφτουν τα φώτα πάνω τους... Ψυχές ταλαιπωρημένες (όπως και εμείς άλλωστε ο καθένας μας με τα δικά του) δεν διαβάσατε ποτέ τον Άγιο Ιωάννη της Κλίμακος που λέει "Ἐκεῖνος ποὺ κολακεύει εἶναι ὑπηρέτης τῶν δαιμόνων, ὁδηγὸς πρὸς τὴν ὑπερηφάνεια, ἐξολοθρευτὴς τῆς κατανύξεως, ἀφανιστὴς τῶν καλῶν ἔργων, ἀποπλανητὴς ἀπὸ τὸν σωστὸ δρόμο. «Οἱ μακαρίζοντες ὑμᾶς, πλανῶσιν ὑμᾶς» (Ἡσ. 3,12)";; Δεν διαβάσατε ποτέ τον  αρχαίο Έλληνα φιλόσοφο Σωκράτη που λέει "Από τα άγρια θηρία αυτό που δαγκώνει χειρότερα είναι ο συκοφάντης ενώ από τα ήμερα είναι ο κόλακας".

Πότε θα φορέσω την μίτρα, πότε θα φορέσω τα χρυσοκέντητα άμφια, τα εγκόλπια και τους σταυρούς, πότε θα κρατήσω το μπαστούνι, πότε δηλαδή θα το παίξω εξουσία!!! Δύο λαϊκές παροιμίες ταιριάζουν εδώ και ένα αρχαίο ρητό. Η μία παροιμία λέει "Ό κόλακας κι ο κόρακας έχουν το ίδιο χρώμα, ο ένας το ‘χει στην ψυχή κι ο άλλος στο σώμα" και η άλλη λέει "Μέσα στα πολλά παινέματα τα πιό πολλά είναι ψέμματα". Να χαιρόμαστε λοιπόν όταν δεν μας επαινούν και να μην αναζητούμε τον έπαινο γιατί χάνουμε τον "έπαινο" του Θεού που είναι το δώρο της ευλογίας και της χάριτός Του. Το αρχαίο ρητό ανήκει στον Πλούταρχος ο οποίος τονίζει το εξής: "Ο καθένας είναι ο πρώτος και ο πιο μεγάλος κόλακας του εαυτού του".

Και όχι μόνο ονειρεύονται, αλλά το μιμούνται νομίζοντας ότι οι ίδιοι είναι σ' αυτές τις θέσεις. Ὦ τῆς πλάνης καὶ τῆς ὑποκρισίας!!! Ο Charles Caleb Colton είχε πει κάποτε "Η μίμηση είναι η ειλικρινέστερη μορφή κολακείας". 

Πολλές φορές αυτοί οι άνθρωποι "πατούν επί πτωμάτων" για να ανέλθουν. Εάν βρουν την παραμικρή αδυναμία σου, τότε σε κάνουν σκουπίδι. Που να ξέρουν όμως ότι δεν σχολιάζουμε τον άλλον χωρίς να ξέρουμε. Τόσο ενασχολημένοι με το "επάγγελμά" τους ξέχασαν ή δεν διάβασαν ποτέ τον Όσιο Ιωάννη, συγγραφέα της Κλίμακος που έγραψε "Είδα άνθρωπο που φανερά αμάρτησε και μυστικά μετανόησε". Όμως εμείς μιλάμε, λέμε, σχολιάζουμε γιατί κατά βάθος θέλουμε να βγάλουμε πόσο εγωισμό κουβαλάμε, πόσο ζήλια τρέφουμε για τους άλλους, πόσο υπερήφανοι είμαστε, πόσο κακό θέλουμε να προκαλέσουμε. Αυτοί είμαστε!

Και η μετάνοια που θα κηρύσσεις;; Και η αγάπη που θα διδάσκεις;; Και τον Χριστό που θα ιερουργείς;; Και τον λόγο του Θεού που καλείσαι να μεταβάλλεις σε ζωή και εμπειρία;; Τα ξέχασες... Διότι ο σκοπός δεν ήταν ο Κτίσας αλλά η κτίση. Τα χρησιμοποίησες για να ικανοποιήσεις το αχόρταγο εγώ σου και να φορέσεις τα επίχρυσα. Και ποιος θα σε σκεφτεί αφού βγάλεις τα άμφια και πας στο σπίτι σου ή στο Μοναστήρι σου;; Καμάρωνε και κόμπαζε αλλά την έννοια "ήθος" και "αξιοπρέπεια" τις ξέχασες. Η ταπείνωση πήγε περίπατο... Θα είσαι πρώτος στις ακολουθίες φορώντας το επανωκαλλύμαυχο για 10 λεπτά ή στις λιτανείες αλλά πρώτος στην καρδιά σου θα είναι ο Χριστός! Η ιερωσύνη που φέρεις είναι δική Του και όχι δική σου!

Με διάθεση διδαχής...

Όλα αυτά δεν λέγονται για να κατηγορήσουμε αλλά για να απεμπλακεί ο άρρωστος από την αδυναμία του. Αποθησαυρίστε τον πατερικό πλούτο για να διδαχθείτε. Κάπου θα βρείτε ο ιερός Χρυσόστομος να σας λέει: "Οι πατέρες δέν κολακεύουν τόσο τά παιδιά τους, όσο τα ταπεινώνουν, από φόβο μήπως τα βλάψει κάπως η κολακεία. Και οι δάσκαλοι χρησιμοποιούν το ίδιο φάρμακο απέναντι σ’ αυτά" και κάπου αλλού ο Άγιος Νείλος να σας προτρέπει: "Νὰ μὴ ἀποδέχεσαι ἐκείνους ποὺ σὲ γοητεύουν μὲ τοὺς ἐπαίνους καὶ σὲ παραπλανοῦν. Διότι οἱ σοφοὶ μᾶς συνιστοῦν νὰ μισοῦμε τοὺς κόλακες, ἐπειδὴ μᾶς βλάπτουν πολύ".

Ακόμα και οι Αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι, μέσα στον σπερματικό λόγο που τους φανέρωσε η Πρόνοια του Θεού, δίδαξαν για την αποφυγή της κολακείας και το πραγματικό της είναι. Ας διαβάσει κανείς τον Αισχύλο που λέει: "Δεν υπάρχει χειρότερο κακό από τα ωραία λόγια που σε ξεγελάνε". Τον Ζήνωνα να συμβουλεύει: "Να ελέγχεις τον εαυτό σου, ποιός είσαι πραγματικά, και μην ακούς ότι σου λένε προς χάρη". Τον Ισοκράτη να παροτρύνει "Να διακρίνεις και εκείνους που σε κολακεύουν με τέχνη και αυτούς που σε υπηρετούν από φιλία, για να μην κερδίζουν οι πονηροί σε βάρως των καλών. Επίσης, να μισείς εκείνους που σε κολακεύουν όπως όσους σε εξαπατούν, γιατί και οι δύο, όταν κερδίσουν την εμπιστοσύνη, αδικούν εκείνους που τους έδειξαν εμπιστοσύνη". Τον Πυθαγόρα να συστήνει "Τους κόλακες να τους απομακρύνεις, ως πιο επικίνδυνους και από τους εχθρούς. Γι΄ αυτό να χαίρεσαι όταν σε ελέγχουν, παρά όταν σε κολακεύουν".

Πάνω από όλα είμαστε Ορθόδοξοι Χριστιανοί, όχι οπαδοί θρησκείας αλλά μέλη του Σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας. Και εδώ όχι μόνο με τον λόγο μας αλλά κυρίως με το παράδειγμά μας και την ζωή μας καλούμαστε να εμπνεύσουμε και να μιλήσουμε στους άλλους για τον Χριστό. Αυτός είναι η Ζωή μας! Τέλος, ας θυμόμαστε τον λόγο του Σόμερσετ  Μωμ "Όταν οι άνθρωποι ζητούν να τους κριτικάρεις, αυτό που πραγματικά περιμένουν είναι να τους παινέψεις".

Καλή Μετάνοια σ΄ όλους και καλή υπόλοιπη Μεγάλη Τεσσαρακοστή!