Προς αντικατάστασιν της, αχαρακτήριστης καλύτερα, Ενότητος 32 της Ιστορίας Γ΄ Γυμνασίου. Η Ιστορία δεν είναι προιόν συμφωνίας, συμφερόντων και αποθημένων, είναι η καταγραφή των γεγονότων και των καταστάσεων χωρίς πάθη, φανατισμούς και παρωπίδες.
Ο Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος δίχασε την ελληνική ηγεσία και κοινωνία.
Η θέση του Βενιζέλου Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, που θεωρούσε ότι οι Αγγλογάλοι θα επικρατούσαν, έκρινε ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να συμμαχήσει με την Αντάντ για να διαφυλάξει τα κέρδη της από τους βαλκανικούς πολέμους αλλά και να διευρύνει τα σύνορα. Η θέση αυτή υποστηριζόταν από τμήματα των λαικών τάξεων, αλλά και την μεγαλοαστική τάξη, ιδίως της Διασποράς, που προσδοκούσε να ενταχθεί σε μία μεγάλη και ισχυρή Ελλάδα.
Η θέση του Βασιλιά Κωνσταντίνου Ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος υποστήριζε την ουδετερότητα της Ελλάδος, επειδή, αφ΄ ενός η Οθωμανική Αυτοκρατορία και η Βουλγαρία είχαν ταχθεί στο πλευρό της Γερμανίας και η Ελλάδα ήταν ευπρόσβλητη από τον αγγλικό στόλο στην Μεσόγειο και βρίσκονταν επί δύο χρόνια σε εμπόλεμη κατάσταση και αφ΄ ετέρου η Αντάντ δεν εξασφάλιζε στην Ελλάδα ούτε την εδαφική της ακεραιότητα. Όμως συζητούσε και με τις δύο πλευρές. Οι απόψεις του Κωνσταντίνου έβρισκαν απήχηση σε τμήματα των λαικών τάξεων που δεν ήθελαν νέο πόλεμο και σε μικροαστικά στρώματα.
Η σύγκρουση Βενιζέλου-Κωνσταντίνου Ο Βασιλιάς αξίωνε την συμμετοχή μας στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ υπό όρους, προυποθέσεις και ανταλλάγματα. Σε αντίθεση ο Βενιζέλος υποστήριζε την συμμετοχή μας χωρίς όρους και πρότεινε την παραχώρηση της Α. Μακεδονίας στην Βουλγαρία έναντι ισομεγέθους εδάφους στην Μικρά Ασία. Ο Κωνσταντίνος αρνήθηκε. Όταν η Αντάντ επιχείρησε να καταλάβει τα Δαρδανέλια (Φεβρουάριος 1915), ο Βενιζέλος έκρινε ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να λάβει μέρος στην προσπάθειά της. Η άρνηση του Κωνσταντίνου οδήγησε τον πρωθυπουργό σε παραίτηση. Στις εκλογές που ακολούθησαν (Μάιος 1915) ο Βενιζέλος αναδείχτηκε νικητής. Όταν, όμως, η Ελλάδα κήρυξε επιστράτευση, ο Βασιλιάς διαφώνησε και πάλι και τότε ο Βενιζέλος παραιτήθηκε για δεύτερη φορά. Ακολούθησαν νέες εκλογές (Δεκέμβριος 1915) από τις οποίες οι Φιλελεύθεροι απείχαν. Η κυβέρνηση που προέκυψε ήταν φιλοβασιλική.
Η εμπλοκή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο Παράλληλα, η Γερμανία πρότεινε de facto ουδετερότητα στην Ελλάδα η οποία δεν έγινε δεκτή από την ελληνική κυβέρνηση (Σεπτέμβριος 1915). Ο Βενιζέλος αντισυνταγματικά αποβίβασε στρατεύματα της Αντάντ στην Θεσσαλονίκη (Οκτώβριος 1915). Η Σερβία δέχτηκε και βουλγαρική επίθεση, κατέρρευσε και τα σερβικά στρατεύματα μεταφέρθηκαν στην Μακεδονία. Λίγο αργότερα, η Αντάντ απαίτησε από τον Κωνσταντίνο τον αφοπλισμό των ελληνικών ενόπλων Δυνάμεων ώστε γερμανικά και βουλγαρικά στρατεύματα να εισβάλλουν στην Α. Μακεδονία (Ιούνιος 1916). Έτσι και έγινε (Ιούλιος 1916). Επίσης, οι γερμανοβουλγαρικές δυνάμεις αιχμαλώτισαν το Δ΄ Σώμα Στρατού το οποίο μεταφέρθηκε στην Γερμανία.
Το Κίνημα Εθνικής Αμύνης και οι Επίστρατοι Βενιζελικοί δημιούργησαν στην Μακεδονία μία οργάνωση την Εθνική Άμυνα, η οποία τον Αύγουστο του 1916 πραγματοποίησε πραξικόπημα στην Θεσσαλονίκη. Σύντομα έθεσαν υπό τον έλεγχο τους όλη την Βόρεια Ελλάδα και την Κρήτη με την βοήθεια των Δυνάμεων της Αντάντ. Ο Βενιζέλος σχημάτισε κυβέρνηση στην Θεσσαλονίκη και διέταξε επιστράτευση ώστε ελληνικά στρατεύματα να πολεμήσουν στο πλευρό της Αντάντ. Σχεδόν παράλληλα, ένας στρατιωτικός πιστός στο Στέμμα, ο Ιωάννης Μεταξάς, οργάνωνε τους έφεδρους που απολύονταν σε συνδέσμους. Έτσι, δημιουργήθηκαν οι Επίστρατοι, μία φιλοβασιλική παραστρατιωτική οργάνωση.
Ο Εθνικός Διχασμός Έτσι η πολιτική κρίση, που εκδηλώθηκε για πρώτη φόρα τον Φεβρουάριο του 1915 με την μορφή διαφωνίας ανάμεσα στον πρωθυπουργό Βενιζέλο και τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, κλιμακωνόταν διαρκώς και είχε αποτέλεσμα, το καλοκαίρι του 1916, να διαμορφωθούν δύο αντίπαλες παρατάξεις. Το φαινόμενο ονομάστηκε Εθνικός Διχασμός, αποτυπώθηκε γεωγραφικά στην διάσπαση σε “κράτος των Αθηνών” υπό τον Βασιλιά και την νόμιμη κυβέρνηση και “κράτος της Θεσσαλονίκης” υπό τον Βενιζέλο και υπήρξε, ουσιαστικά, η πρώτη εμφύλια σύγκρουση στην Ελλάδα του 20ού αιώνα.
Οι επεμβάσεις της Αντάντ και η έξωση του Κωνσταντίνου Στην προσπάθειά της η Αντάντ να καταλάβει την Αθήνα, έστειλε στρατεύματα της τα οποία κινήθηκαν από τον Πειραιά στην πρωτεύουσα. Εκεί ο Ελληνικός Στρατός τους υποχρέωσε σε παράδοση. Παράλληλα, δυνάμεις της Αντάντ βομβάρδιζαν περιοχές της Αθήνας και επέβαλλαν έναν αυστηρό αποκλεισμό αποτέλεσμα του οποίου ήταν εκατοντάδες θάνατοι από λιμοκτονία. Επίσης, εξανάγκασαν τον Κωνσταντίνο σε παραίτηση, ο οποίος εγκατέλειψε την χώρα (2/15 Ιουνίου 1917). Στον θρόνο άφησε τον γιο του Αλέξανδρο, δίχως, ωστόσο, ο ίδιος να παραιτηθεί.
Η ανάληψη της εξουσίας από τον Βενιζέλο Ο Βενιζέλος, έχοντας την πλήρη στήριξη και εμπιστοσύνη των Δυνάμεων της Αντάντ, ήρθε στην Αθήνα, σχημάτισε νέα κυβέρνηση και κήρυξε τον πόλεμο στις Κεντρικές Δυνάμεις. Ελληνικά στρατεύματα πήραν μέρος στο πλευρό των Δυνάμεων της Αντάντ, στις τελευταίες μάχες που έγιναν στην Μακεδονία (1918). Επιπλέον, ο Βενιζέλος επανέφερε την Βουλή που είχε εκλεγεί τον Μάιο του 1915, η οποία λόγω της “νεκρανάστασής” της ονομάστηκε Βουλή των Λαζάρων. Παράλληλα, επακολούθησαν εξορίες των πολιτικών αντιπάλων του Βενιζέλου στην Κορσική, καθαιρέσεις δεκάδων Μητροπολιτών, απολύσεις εκατοντάδων δικαστικών και αξιωματικών, εξευτελισμοί χιλιάδων κληρικών και δημοσίων υπαλλήλων.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου