Η Θεσσαλονίκη στα χέρια της 21ης Απριλίου
Στην Θεσσαλονίκη, αυτός που έσωσε το απριλιανό καθεστώς ήταν ο Υπουργό Βορείου Ελλάδος ταξίαρχος
Δημήτριος Πατίλης, ο οποίος νοσηλευόταν στο νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ για ένα πρόβλημα στα νεφρά που είχε. Όταν πληροφορήθηκε το κίνημα του Βασιλέως, πέταξε τα σωληνάκια, έβαλε την στολή του και μετέβη κατ΄ ευθείαν στην έδρα του Γ΄ Σώματος Στρατού, όπου έδωσε διαταγή να τεθούν υπό τον έλεγχο του Στρατού ο ΟΤΕ και ο ραδιοφωνικός σταθμός, από τον οποίο μεταδόθηκε το ανακοινωθέν του.
Λάρισα
 |
Αντιστράτηγος Κ. Κόλλιας |
Ο διοικητής της Στρατιάς της Λάρισας υποστράτηγος
Κων/νος Κόλλιας (συνωνυμία με τον τότε πρωθυπουργό), από την θεσσαλική πρωτεύουσα, επικοινωνεί με τους διοικητές των μεγάλων μονάδων του Β΄ και Γ΄ Σώματος Στρατού, οι οποίοι, μολονότι του έλεγανν ότι τάσσονται στο πλευρό του βασιλιά, παίρνουν στην πραγματικότητα το μέρος του απριλιανού καθεστώτος.
Θράκη
Η τελική έκβαση της κίνησης θα κρινόταν στην Θράκη. Αν ο Βασιλιάς κατάφερνε να θέσει γρήγορα σε κίνηση τις πιστές σε αυτόν μονάδες και να μπει στην Θεσσαλονίκη σε 24 ώρες, θα είχε επικρατήσει πλήρως. Ήδη ήλεγχε την 11η μεραρχία υπό τον ταξίαρχο
Ορέστη Βιδάλη που βρισκόταν στην Καβάλα, όμως ο υποστράτηγος
Λιαράκος είχε αποτύχει να καταλάβει τον ραδιοσταθμό στην Θεσσαλονίκη για να μεταδώσει το Βασιλικό διάγγελμα. Η συμπρωτεύουσα βρισκόταν υπό την κατοχή των ΛΟΚ του ταξίαρχου Πατίλη. Τα γεγονότα όμως εξελίχθηκαν αρνητικά για τον Βασιλιά. Σύντομα φάνηκε ότι οι ανώτατοι αξιωματικοί δεν ήλεγχαν τις μονάδες τους, καθώς υφιστάμενοι τους αξιωματικοί ήταν οπαδοί της 21ης Απριλίου και πολλοί πιο αποφασιστικοί και φανατισμένοι από τους διοικητές τους.
Από την Κομοτηνή ο αντιστράτηγος
Γεώργιος Περίδης δίδει εντολές σε αξιωματικούς του Έβρου να φέρουν ενισχύσεις αλλά εκείνοι αρνούνται να βοηθήσουν τον βασιλιά, ενώ ένας απ΄ αυτούς ο Αντιστράτηγος
Αγγελόπουλος, ειδοποιεί τον επίλαρχο
Ι. Κόρκα στις Φέρρες, προκειμένου να μεταβεί στην Θεσσαλονίκη και να την "σώσει" από τους κινηματίες. Ο Περίδης είναι μόνος στην Κομοτηνή και περιμένει μάταια ενισχύσεις από τον Έβρο, που δεν θα φθάσουν ποτέ.
Σύλληψη Περίδη, Έρσελμαν, Βιδάλη
 |
Ταξίαρχος Αν. Έρσελμαν |
Στην 20η Τεθωρακισμένη Μεραρχία, ο διοικητής της οποίας ήταν ο ταξίαρχος
Ανδρέας Έρσελμαν, έθεσε υπό κράτηση 3 αξιωματικούς (τους αντ/ρχες
Πυρρόπουλο και
Πετάνη και τον ταγ/ρχη
Κιρκηλή) που γνώριζε ότι είναι οπαδοί της 21ης Απριλίου, έδωσε διαταγή να κινηθούν τα άρματα από Κομοτηνή προς Θεσσαλονίκη. Ο ταγματάρχης
Σοφικίτης, υποδιοικητής της 2ας διοικήσεως Μάχης ζήτησε δήθεν συνάντηση με τον Έρσελμαν για να ενημερωθεί και με λίγους πιστούς του στρατιώτες τον συλλαμβάνει τον κλειδώνει σε ένα άρμα και αμέσως μετά απελευθερώνει τους κρατηθέντες αξιωματικούς. Η διοίκηση της μεραρχίας βρίσκεται πλέον στον έλεγχο των Απριλιανών αξιωματικών.
Στην Κομοτηνή, εν τω μεταξύ, μεταδίδεται μέχρι τις 12:30 το βρτα μεσάνυχτα το μήνυμα του βασιλιά, σύμφωνα με το οποίο βασιλιάς έχει αναλάβει την διοίκηση του στρατεύματος. Λίγο μετά τα μεσάνυκτα, ωστόσο, ένας λοχαγός διατάζει τον διευθυντή του Σταθμού να μεταδώσει ένα μήνυμα, το οποίο ανακοινώνει ότι οι Περίδης & Έρσελμαν έχουν συλληφθεί και τα πάντα είναι υπό τον έλεγχο του Απριλιανού καθεστώτος. Λίγο μετά τα μεσάνυκτα, εισέρχονται στην πόλη μερικά άρματα, τα οποία την θέτουν υπό την κυριαρχία τους. Ο ταγματάρχης τεθωρακισμένων
Πίνδαρος Γκίλας με τις στρατιωτικές του δυνάμεις αφοπλίζει του φρουρούς του Στρατηγείου και συλλαμβάνει τον Περίδη.
Ο Ραδιοφωνικός Σταθμός Αθηνών μεταδίδει την εξής ανακοίνωση: «Η συνωμοτική αντεπανάστασις απέτυχε πλήρως. Συνετρίβη. Από όλα τα σημεία της Ελλάδος καταφθάνουν επίσημοι αναφοραί ότι αι Ένοπλοι Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας είναι παρά τω πλευρώ και εκτελούν τας διαταγάς αποκλειστικώς και μόνον της Εθνικής Επαναστατικής κυβερνήσεως της 21ης Απριλίου. Ησυχία απόλυτος επικρατεί εις ολόκληρον την Επικράτειαν. Οι συνωμόται και ο Κωνσταντίνος προσπαθούν να διαφύγουν κρυπτόμενοι από τον Στρατόν από χωρίου εις χωρίον».
Παράλληλα, ο Αρχηγός ΓΕΣ
Οδυσσέας Αγγελής είχε δώσει την διαταγή:
«Να συλλάβετε τον Κωνσταντίνο»!
Αντιβασιλεία!

Η 14μελής "
Επαναστατική Επιτροπή" στις 4:00 το απόγευμα της 13ης Δεκεμβρίου 1967 βρίσκεται συγκεντρωμένη στο Πεντάγωνο. Στην σύσκεψη που ακολουθεί ο
Στυλιανός Παττακός προτείνει σε περίπτωση αναχώρησης του βασιλιά από την Ελλάδα, να εγκαθιδρυθεί αντιβασιλεία. Άλλοι αξιωματικοί (π.χ.
Ιωαννίδης,
Στειακάκης κλπ) προτείνουν την σκηνοθέτηση δολοφονίας. Ο
Γεώργιος Παπαδόπουλος συστήνει ψυχραιμία, σωφροσύνη και σύνεση και ο Παττακός προτείνει για Αντιβασιλέα τον αντιστράτηγο
Σόλωνα Γκίκα, πρώην Α/ΓΕΣ με τεράστια επιρροή στο στράτευμα, ο οποίος όμως τελικά αρνείται. Στην συνέχεια προτείνεται και ο
Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος, ο οποίος όμως απορρίπτεται λόγω των στενών σχέσεων που είχε την βασιλική οικογένεια. Θα καταλήξουν τελικά στον Αντιστράτηγο και υφυπουργό Εθνικής Αμύνης
Γεώργιο Ζωιτάκη (πρόταση Παπαδόπουλου ή Παττακού).
Όσο για την εκκρεμότητα του πρωθυπουργού, ο Παττακός προτείνει τον το απόγευμα τον
Σπαντιδάκη, αλλά καθώς αυτός αργούσε να απαντήσει, ο Παπαδόπουλος δράττει της ευκαιρίας και καθολικά αναγνωριζόμενος ως "
ο αρχηγός της Επαναστάσεως" διορίζεται πρωθυπουργός.
Ο Κωνσταντίνος αντιλαμβάνεται την αποτυχία
Ο Κωνσταντίνος χάνει μία μεραρχία, που του είναι απαραίτητη, αλλά και απ΄ την μια στιγμή στην άλλη βρίσκεται στα νώτα του μία εξαιρετικά επικίνδυνη μονάδα αρμάτων μάχης. Λίγο αργότερα, ο Βασιλιάς διαπιστώνει ότι όλα έχουν χαθεί. Και έρχεται η χαριστική βολή: ένα τηλεφώνημα που τον πληροφορούσε ότι οι φίλα προσκείμενοι σ΄ αυτόν αξιωματικοί
Περίδης,
Βιδάλης και
Έρσελμαν έχουν συλληφθεί. Χωρίς την υποστήριξη του ισχυρού Σώματος Στρατού της Θεσσαλονίκης το αντικίνημα δεν έχει καμία ελπίδα... Τελειωτικό χτύπημα έρχεται όταν πληροφορείται ότι επί 20ετία Ιερέας των Ανακτόρων και πλέον Αρχιεπίσκοπος όρκισε την νέα κυβέρνηση υπό τον
Γ. Παπαδόπουλο.