Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2014

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΠΑΦΕΣ & Η ΕΚΠΟΝΗΣΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ

Επιμέλεια: δύο από τους διαχειριστές του "Δημοκρατικού Εθνικού Ρεύματος".

Πρώτες επαφές
Οι πρώτες επαφές με τους Π. Μητσάκο και Ι. Γεννηματά έγιναν στις 25 και 30 Μαΐου 1967, στο σπίτι του θαλαμηπόλου του βασιλιά Βασίλη Θωμά στην Φιλοθέη. Παραλλήλως, ο Κ. Κουκουλομμάτης, συνεργάτης του υπασπιστή του βασιλιά Μιχάλη Αρναούτη, έκανε έκανε επαφές και μ΄ άλλους στρατιωτικούς, τους οποίους επιχείρησε να μυήσει στο κυοφορούμενο βασιλικό κίνημα εναντίον του καθεστώτος. Ο σκοπός του ήταν να κινητοποιήσει τις πιστές σε αυτόν μονάδες του στρατού και  να επαναφέρει την κοινοβουλευτική νομιμότητα.
ΠροεπισκόπησηΤον Ιούνιο του 1967, ο Κωνσταντίνος, πραγματοποιώντας τις προγραμματισμένες του περιοδείες στην Πελοπόννησο, στην Εύβοια, στην Κεντρική και και Βόρειο Ελλάδα, είχε την ευκαιρία να βολιδοσκοπήσει τους στρατιωτικούς διοικητές που συναντούσε, καθώς και διάθεση του κόσμου απέναντι στο καθεστώς και τον ίδιο. Όπως αναφέρει στα απομνημονεύματά του ο αυλάρχης Λεωνίδας Παπάγος: «Η αρχική ιδέα ήταν να μεταβεί ο Βασιλεύς εις την Κρήτη και από εκεί να συντονίσει τις κινήσεις των εκεί δυνάμεων που θα τον στήριζαν. Αλλά η συγκέντρωσις στρατού εις την μεθόριον λόγω της εντάσεως εις τας ελληνοτουρκικάς σχέσεις εξ αιτίας του Κυπριακού, επιβάλλει την αλλαγήν του σχεδίου».
Όσο για την ιδέα το κίνημα του βασιλιά να γίνει στην Αθήνα, αυτή απορρίφθηκε εξ αρχής, καθώς στην πρωτεύουσα βρίσκονταν συγκεντρωμένες όλες οι δυνάμεις που ήταν φίλα προσκείμενες στο απριλιανό καθεστώς, κάτι που είχαν φροντίσει οι Συνταγματάρχες.
Πηγές αναφέρουν ότι μερικοί αξιωματικοί επιθυμούσαν το βασιλικό κίνημα να πραγματοποιηθεί την άνοιξη του 1968, προκειμένου να είναι περισσότερο προετοιμασμένοι, αλλά τελικά υπερίσχυσε η άποψη το κίνημα να γίνει το συντομώτερο δυνατόν. Άλλωστε, το στρατιωτικό καθεστώς ετοίμαζε μαζικές αποστρατείες αξιωματικών, οι οποίες αναμενόταν να γίνουν μέσα στο 1967. Ανάμεσα στους αποστρατευθησομένους αξιωματικούς θα ήταν και ο αντιστράτηγος Περίδης, ο οποίος αναμενόταν να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στο κίνημα.
Το φθινόπωρο, μάλιστα του 1967, μετά την βασιλική επίσκεψη στις ΗΠΑ, οι συνταγματάρχες παρουσίασαν στον Κωνσταντίνο μία λίστα 400 αρχικά και 144 στη συνέχεια αξιωματικών, οι οποίοι επρόκειτο να αποστρατευθούν νωρίτερα, καθώς τους θεωρούσαν επίφοβους. Το γεγονός αυτό ήταν που δημιούργησε στον Κωνσταντίνο το δίλημμα ή να περιμένει και να χάσει την τελευταία επιρροή που είχε στο Στράτευμα ή να εναντιωθεί άμεσα στο Συνταγματάρχες.

Εκπόνηση του σχεδίου, αξιωματικοί, βασιλικές προσπάθειες
Αντιστράτηγος Γ. Περίδης
Την διαμόρφωση της τελικής μορφής του σχεδίου ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Δόβας, ήρωας του Ελληνοϊταλικού πόλεμου και αρχηγός του στρατιωτικού Οίκου του Βασιλιά. Ήταν απόστρατος αντιστράτηγος, είχε πολεμήσει και τραυματιστεί στην Κόνιτσα κατά τον συμμοριτοπόλεμο, είχε διατελέσει αρχηγός ΓΕΕΘΑ και μετά την αποστρατεία του διορίστηκε από τον Βασιλέα Παύλο Α΄ υπηρεσιακός πρωθυπουργός στις εκλογές του 1961. Στην ενέργεια προσχώρησε το σύνολο της ανώτατης ηγεσίας της αεροπορίας (αντιπτέραρχος Αντωνάκος) και ναυτικού στόλου (αντιναύαρχος Ιπποκράτης Δέδες), ενώ από το πεζικό οι σημαντικότεροι ήταν ο αντιστράτηγος Γ. Περίδης διοικητής του Γ Σώματος στρατού, ο αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Κόλλιας διοικητής της στρατιάς στην Λάρισα, ο υποστράτηγος Κεχαγιάς διοικητής μεραρχίας στην Καβάλα, ο υποστράτηγος Ιωάννης Μανέττας, οι ταξίαρχοι Έρσελμαν (διοικητής της 20ης μεραρχίας τεθωρακισμένων στην Κομοτηνή) και Βιδάλης, ο υποστράτηγος Ζαλοχώρης διοικητής της 99ης μεραρχίας στον Έβρο και πολλοί άλλοι ανώτατοι επιτελικοί αξιωματικοί.
Ως καταλληλότερος τόπος εκδήλωσης του κινήματος θεωρήθηκε και ορίστηκε τελικά η Βόρεια Ελλάδα, όπου ο διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού αντιστράτηγος Περίδης, είχε ταχθεί στο πλευρό του Κωνσταντίνου.
Όπως γίνεται φανερό στην σχεδιαζόμενη ενέργεια συμμετείχε όλη η ανώτατη διοίκηση του Ελληνικού στρατού και κανονικά η επιτυχία της κίνησης έμοιαζε εξασφαλισμένη. Οι “απριλιανοί” είχαν τις πληροφορίες τους, ενώ ο Βασιλιάς δύο φορές ανοιχτά κάλεσε τους αξιωματικούς να επιστρέψουν στους στρατώνες τους: Η πρώτη ήταν στο επίσημο ταξίδι του στην Αμερική και η δεύτερη στην Θεσσαλονίκη στις 28 Οκτωβρίου, επ΄ ευκαιρία του εθνικού εορτασμού εν μέσω έντονης φημολογίας για τέλεση κινήματος από τον ίδιο εκείνη την ημέρα.

Γιατί ο Κωνσταντίνος έκανε το κίνημα τον Δεκέμβριο του 1967
Δύο γεγονότα επέσπευσαν τις ενέργειες του Κωνσταντίνου ήταν 2:
α) η κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις μετά τα γεγονότα της Κοφίνου στην Κύπρο, την συνάντηση κορυφής στον Έβρο και την απόφαση των απριλιανών για απόσυρση της ενισχυμένης Ελληνικής μεραρχίας από το νησί και
β) η πληροφορία πως όλοι οι αξιωματικοί που ήταν μυημένοι θα αποστρατεύονταν από τους “Απριλιανούς” στα τέλη Δεκέμβρη, όταν θα γίνονταν οι κρίσεις των αξιωματικών.
Ο Βασιλιάς τηρούσε λεπτομερώς ενήμερους τους Αμερικάνους (πρεσβευτής στην Ελλάδα Φίλιπ Τάλμποτ) για τις προθέσεις του, αλλά παρά τις προσπάθειες του δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την ενεργή υποστήριξη τους καθώς οι απόρρητες διπλωματικές Αμερικανικές αναλύσεις δεν τον θεωρούσαν πλέον ισχυρό πόλο εξουσίας. Αντίθετα, τον κατέδωσαν στο καθεστώς!

Τελευταίες συναντήσεις
Προεπισκόπηση
Λ. Παπάγος
Στις 9 Δεκεμβρίου, στο σπίτι του Λεωνίδα Παπάγου στην κάτω Κηφισιά, συσκέπτονταν ο βασιλιάς με τους συμβούλους του, καθορίζοντας τον ρόλο που θα έπαιζε η αεροπορία. Μία τελευταία συνάντηση έγινε στις 10 Δεκεμβρίου στο κτήμα Κατσάμπα, κατά την οποία οριστικοποιήθηκε η απόφαση ο βασιλιάς να μεταβεί με αεροπλάνο στην Καβάλα, απ΄ όπου ο διοικητής του Γ΄ Σώματος Στρατού Περίδης θα συντόνιζε τις ενέργειες για την απόκτηση του ελέγχου της Θεσσαλονίκης και της Βορείου Ελλάδος γενικώτερα. Επίσης επελέγη ο αντιστράτηγος Μανέττας, γενικός επιθεωρητής Στρατού, προκειμένου να μεταβεί στο Πεντάγωνο με το βασιλικό διάταγμα, με το οποίο θα ελάμβανε την διοίκηση του ΓΕΣ από τον τότε αρχηγό (και εκ των κορυφαίων στελεχών του καθεστώτος) Οδυσσέα Αγγελή. Με την πρόταση αυτή διαφώνησε ο Λεωνίδας Παπάγος, αλλά δεν εισακούστηκε.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου