Κυριακή 7 Δεκεμβρίου 2014

ΕΚΚΛΗΣΙΑ: ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ & ΑΛΛΑΓΕΣ

Γράφουν δύο από τους διαχειριστές του "Δημοκρατικού Εθνικού Ρεύματος".

Το άρθρο αυτό δεν αποτελεί μομφή κατά της Εκκλησίας. Κάθε άλλο. Ως μέλη εκ μέρους του Σώματος του Χριστού, της Εκκλησίας, ανησυχούμε, πονάμε και προσπαθούμε ο λόγος του Θεού να μεταλαμπαδευθεί σ΄ όσους περισσότερους ανθρώπους γίνεται για να γίνουν και αυτοί φορείς της αλήθειας και μίας πολύτιμης κληρονομιάς και για να μην βαδίζουν σε λάθος δρόμους.
Αυτό σημαίνει ότι η Εκκλησία και η Ιερά Σύνοδος, διατηρούσα την Ευαγγελική-Αποστολική-Πατερική παράδοση, να προβεί σε αυτοκριτική και αλλαγές, κάποιες από τις οποίες θα αναπτύξουμε παρακάτω.

Θεολογικός λόγος και κηρυγματικά λάθη
Ο θεολογικός λόγος πρέπει να είναι λόγος παρηγορητικός και ελπιδοφόρος, όχι τρομακτικός και απογοητευτικός. Ο Ορθόδοξος Χριστιανός έχει ανάγκη να ακούσει λόγο ζωής, λόγο αγάπης, λόγο με νόημα που να του ακουμπήσει την καρδιά, να τον βάλει σε προβληματισμό και να τον πείσει ότι η εν Χριστώ ζωή δεν είναι άπιαστο όνειρο ή μία ουτοπία, άλλα ζώσα πραγματικότητα και βίωμα. Ένας τρόπος ζωής, μια πρόταση ζωής σε πληρότητα. "Η βασιλεία τοῦ Θεοῦ ἐντὸς ὑμῶν ἐστιν". Δηλαδή, η βασιλεία του Θεού βρίσκεται ανάμεσά μας, σύμφωνα με την ερμηνεία των Πατέρων, όχι μέσα μας. Και η Βασιλεία του Θεού ήρθε! Η Βασιλεία του Θεού είναι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός, ο οποίος ήρθε στους ανθρώπους. Είναι η Εκκλησία ολόκληρη. Είναι ο Άγιος Τριαδικός Θεός με τους ανθρώπους και τους αγγέλους και την κτίση ολόκληρη. Η Βασιλεία του Θεού εδώ στην γη είναι η Θεία Λειτουργία.
Σε πολλά αρχιερατικά ή ιερατικά κηρύγματα αναφέρονται συνεχώς ο διάβολος, η κόλαση, τα δαιμόνια. Πρέπει να αντιμετωπιστούν, βέβαια. Αλλά το κέντρο της πίστης και της διδασκαλίας μας είναι ο Χριστός, όχι ο διάβολος και οι ενέργειές του. Και ακούμε στα ίδια κηρύγματα ότι "οι Χριστιανοί αγωνιζόμαστε για την σωτηρία της ψυχής μας". Λάθος. Αγωνιζόμαστε για την σωτηρία μας. Είναι λάθος να αναβαθμίζουμε την ψυχή και να κάνουμε το σώμα φορέα της αμαρτίας και των παθών. Ο άνθρωπος, σύμφωνα με την πίστη μας, είναι μία ενιαία ψυχοσωματική οντότητα. Το σώμα, σύμφωνα με τον θεόγλωσσο Απόστολο Παύλο, είναι ναός του Αγίου Πνεύματος.
Κάποια πράγματα πρέπει να αποσαφηνιστούν...

Προτάσεις
Η Εκκλησία πρέπει να κάνει μία τίμια αυτοκριτική και να αναθεωρήσει την λανθάνουσα μανιχαϊστική και πλατωνική τάση ότι η Ορθοδοξία έχει μονάχα μεταϊστορικούς στόχους και δεν πρέπει να ασχολείται καθόλου με την συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα. Αυτή η τοποθέτηση οδήγησε σε έναν άκρατο δογματισμό και στην τυπολατρία. Αγνόησε ότι η διδασκαλία της πίστεως δεν περιλαμβάνει μόνον την Θεολογία και την Εσχατολογία, αλλά και την ηθική, η οποία ορίζει τις βασικές αρχές της κοινωνικής ζωής του Χριστιανού και κυρίως ότι η αγάπη δεν είναι απλώς η ελεημοσύνη, αλλά κυρίως ο αγώνας και η φροντίδα να δημιουργηθούν οι κοινωνικές δομές, οι οποίες θα δίδουν σε όλους το δικαίωμα και τη δυνατότητα να την έχουν.
Η Ιερά Σύνοδος πρέπει να αναλάβει γενναίες πρωτοβουλίες και να ληφθούν αποφάσεις σε θέματα θεολογικά, δογματικά και διοικητικά. Πρέπει:
α) Να αποκοπεί το ισχύον Μοναστικό Τυπικό από την ενοριακή ζωή και να επανέρθει το Ασματικό Τυπικό που ίσχυε μέχρι τον 12ο - 13ο αιώνα μ.Χ. στις ενορίες και στην Κωνσταντινούπολη.
β) Να ρυθμιστεί το θέμα με τους άγαμους κληρικούς. Ο αρχιμανδριτισμός είναι φαινόμενο που πρέπει να εκλείψει γιατί οδηγεί την Εκκλησία σε άσχημα μονοπάτια. Φόρεσαν ορισμένοι τα ράσα, σε νεαρότατη συνήθως ηλικία, ορεγόμενοι εκκλησιαστικά αξιώματα. Για να γίνουν Μητροπολίτες. Προΐστανται Ιερών Ναών εις βάρος εγγάμων εφημερίων που μπορεί να είναι στην ηλικία αρκετά μεγαλύτεροί τους και φυσικά με μεγαλύτερη πείρα. Φυσικά, δεν τσουβαλιάζουμε όλους τους Αρχιμανδρίτες.
γ) Να αποσαφηνιστεί η θέση και ο ρόλος της γυναίκας καθώς και ο ορισμός του έρωτα στην Εκκλησία και στην Ορθόδοξη Θεολογία. Υπάρχουν μισογυνιστικές τάσεις που δυστυχώς εκτοξεύονται και σε κηρύγματα. Έτσι, υποβαθμίζεται η γυναίκα, ως πλάσμα και εικόνα Θεού, ο έρωτας, ως άξονας ζωής, παρερμηνεύεται και δαιμονοποιείται με αποτέλεσμα να δημιουργείται σύγχυση στους Χριστιανούς και πρόβλημα στον τρόπο ζωής τους.
δ) Να εκσυγχρονιστεί ο Εκκλησιαστικός λόγος. Να γίνει λόγος ζωής στη βάση του νοήματος των θείων λόγων του Ευαγγελίου, των Αποστολικών διδαχών, των Πατερικών κειμένων και του βίου των Αγίων ως πνευματικών προτύπων.
ε) Να επιμορφωθούν οι κληρικοί μας ώστε να δύνανται να οικοδομούν το σώμα της Εκκλησίας "ἐν παιδείᾳ καὶ νουθεσίᾳ Κυρίου". Να μπορέσουν να δώσουν στο χριστεπώνυμο πλήρωμα να καταλάβει ότι το Κήρυγμα της Εκκλησίας δεν είναι φιλοσοφικές απόψεις, θεωρητική διδασκαλία, αλλά πρόσωπα και γεγονότα, μαρτυρία Ιησού Χριστού, η αλήθεια.
στ) Να διαχωρισθεί ο όρος "θρησκεία" από την Εκκλησία. Άλλο θρησκεία, άλλο Εκκλησία. Η θρησκεία είναι ένα θρησκευτικοφιλοσοφικό σύστημα αρχών, τύπων και κανόνων. Εμείς οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί είμαστε Εκκλησία. Η θρησκευτικότητα εξαντλείται σε εξωτερικές συνθήκες, σε κώδικες και νόμους. Ο Χριστός θέλει να υπακούσουμε σε εσωτερικό νόμο. Ο τύπος δεν σώζει τον άνθρωπος, όταν μάλιστα δεν κινητοποιείται από την αγάπη. Άλλο είναι να αγαπώ γιατί το λέει ο νόμος και άλλο γιατί είναι μια δική μου βασική ανάγκη, έτσι ολοκληρώνομαι. Οι εντολές του Χριστού δεν είναι νομικές επιταγές. Δημιουργούν χαρά, γιατί ο Κύριος είναι ο δημιουργός και ξέρει τις ανάγκες του ανθρώπου και τι πραγματικά χρειάζεται. Κι ο άνθρωπος έτσι νιώθει πληρότητα. Ο θρησκευτικός άνθρωπος είναι σκληρός, ενώ ο χριστιανός έχει χαρά.
ζ) Να εκμεταλλευθεί όσο περισσότερο γίνεται τα νέα διαδικτυακά μέσα επικοινωνίας και πληροφόρησης. Να μπει κάποιος φραγμός στην ασύδοτη "παρακατήχηση" των Χριστιανών από διάφορα sites και blogs που υπάρχει κίνδυνος παροχής λανθασμένων πληροφοριών ή, μέσω αυτών των ιστοσελίδων, μόνο προσωπικά κίνητρα αυτών που τα έχουν εξυπηρετούν.
Σύντομα, θα συναντήσουμε προβλήματα μεγεθυμένα αν δεν ληφθούν πρωτοβουλίες όχι μόνο από τους εκπροσώπους της Εκκλησιαστικής διοίκησης αλλά απ΄ όλο το Σώμα της Εκκλησίας, λαϊκούς και κληρικούς.

Επίλογος*
Η Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι σε καμιά περίπτωση το όπιον του λαού, αλλά η ζύμη για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας και η άλλη ζωή δεν είναι ο κάλαθος των αχρήστων της παρούσης ζωής, αλλά ο χώρος, όπου θα στεφθεί ο αγώνας για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την κοινωνική δικαιοσύνη, την ειρήνη και τον σεβασμό του ανθρωπίνου προσώπου.

* Ο επίλογος είναι απόσπασμα από ομιλία του ελλογιμωτάτου καθηγητή της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ κ. Μιχαήλ Τρίτου (22-01-2013).

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου