Πέμπτη 18 Δεκεμβρίου 2014

ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΙΣΜΟΣ: ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΛΥΘΕΙ

Προλογίζει ένας από τους διαχειριστές του "Δημοκρατικού Εθνικού Ρεύματος".

Η Εκκλησία, όπως και άλλοτε έχουμε γράψει, δεν τίποτα ξένο από εμάς, διότι εμείς είμαστε η Εκκλησία. Είμαστε τα μέλη του Σώματος του Χριστού. Και πονούμε πραγματικά όταν ακούμε ότι κληρικοί ή μοναχοί προβαίνουν σε ατασθαλίες ή ακατανόμαστες για τα λειτούργημά τους πράξεις. Όμως οφείλουμε να αναζητήσουμε και να εξετάσουμε τα αίτια της κρίσης σε πολλές κατευθύνσεις.
Στο προηγούμενο άρθρο μου "ΕΚΚΛΗΣΙΑ: ΑΥΤΟΚΡΙΤΙΚΗ & ΑΛΛΑΓΕΣ" εξέφρασα την άποψη η Ιερά Σύνοδος να προχωρήσει σε ουσιαστικές αλλαγές διατηρούσα την παράδοση ζώσα. Μεταξύ άλλων προτείναμε με τον φίλο συνδιαχειριστή την εισαγωγή του Ασματικού Τυπικού στις ενορίες και την ρύθμιση του ζητήματος των άγαμων κληρικών στον κόσμο.
Όσον αφορά τον Αρχιμανδριτισμό, βρήκαμε ένα άρθρο, του οποίου αποσπάσματα θα παραθέσω παρακάτω και τα θεωρώ απολύτως αναγκαία. Αναγκαία να εφαρμοστούν. Το άρθρο έγραψε τον Φεβρουάριο του 2005 ο φιλόλογος και νομικός Σταύρος Ζουμπουλάκης στην εφημερίδα "Καθημερινή". Κατ΄ αρχήν, να διευκρινίσω πάλι, ότι δεν μιλούμε για όλους τους Αρχιμανδρίτες. Υπάρχουν αρχιμανδρίτες που αφιερώνονται πραγματικά στον Θεό και τις περισσότερες ώρες της ημέρας παραμένουν στον Ναό προσεύχονται. Άλλο αυτό. Μιλούμε γενικά για τον αρχιμανδριτισμό ως φαινόμενο που πρέπει να λυθεί. Διαβάστε αποσπάσματα από το άρθρο του κ. Ζουμπουλάκη:
«Τι είναι οι αρχιμανδρίτες; Είναι άγαμοι ιερείς εν τω κόσμω, χωρίς όμως να είναι μοναχοί – είναι απλώς εγγεγραμμένοι για τυπικούς λόγους στο μοναχολόγιο μιας μονής. Το τρίτον τούτο γένος, πέραν των εγγάμων παπάδων και των μοναχών, είναι κληρικοί καριέρας. Φόρεσαν τα ράσα, σε νεαρότατη συνήθως ηλικία, ορεγόμενοι εκκλησιαστικών αξιωμάτων και κυρίως βέβαια επισκοπής. Γίνονται αρχιμανδρίτες για να γίνουν δεσποτάδες. Άγαμοι ιερείς στον κόσμο υπήρχαν πάντοτε στην Εκκλησία, μόνο σήμερα όμως και κυρίως στα όρια της Εκκλησίας της Ελλάδος έχουν συγκροτήσει χωριστό σώμα και έχουν αποκτήσει τόση δύναμη. Η ελληνική ορθόδοξη Εκκλησία κυβερνιέται [...] από τους αρχιμανδρίτες. Όταν ένα χριστιανόπουλο, δεκαεφτά ή δεκαοχτώ χρόνων, θέλει να βάλει τα ράσα, όχι για να γίνει παπάς ή καλόγερος αλλά αρχιμανδρίτης, κάτι δεν πάει καλά εξαρχής με την ψυχική ισορροπία του. Οι αρχιμανδρίτες ξέρουν καλά ένα μόνο πράγμα, αυτό ακριβώς που ξέρει κάθε καριερίστας, την τέχνη των συμμαχιών: σε ποιον να προσκολληθούν, με ποιον και πότε να συμμαχήσουν, με ποιους να συνάψουν σχέσεις δοσοληψίας, οι οποίες, όπως έδειξε η παρούσα κρίση, μπορεί να φτάσουν και πολύ μακριά.
Κανείς ωστόσο δεν μπορεί να εμποδίσει, στη σύγχρονη κοινωνία των ατομικών δικαιωμάτων, έναν άνθρωπο να γίνει άγαμος παπάς, όπως κάποιος άλλος γίνεται άγαμος δάσκαλος, δικαστής ή υδραυλικός. Ούτε εμείς είμαστε αντίθετοι σε κάτι τέτοιο. Το νοσηρό φαινόμενο του αρχιμανδριτισμού, στο οποίο επωάζονται όλα αυτά που ακούμε και βλέπουμε τούτες τις μέρες, είναι εκείνο που πρέπει να λάβει οριστικό τέλος, και όχι η άγαμη ιεροσύνη. Υπάρχουν κανονικά μέσα για να γίνει αυτό. Θα αναφέρουμε τρία.
1. Το ηλικιακό όριο που θεσπίζουν οι εκκλησιαστικοί κανόνες για τη χειροτονία σε διάκονο (το εικοστό πέμπτο) και σε πρεσβύτερο (το τριακοστό) να αυξηθεί, προκειμένου περί αγάμων κληρικών, κατά πέντε έτη (τριάντα και τριάντα πέντε αντιστοίχως), ώστε η απόφαση για άγαμη ιεροσύνη να είναι, όσο γίνεται περισσότερο, ώριμη, στερεή και δοκιμασμένη.
2. Οι άγαμοι κληρικοί στον κόσμο να μην παίρνουν το οφίκιο του αρχιμανδρίτη. Το οφίκιο αυτό να περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο στα μοναστήρια, στους ηγουμένους των μονών, στους επικεφαλής της μάνδρας. Θα διορίζονται δηλαδή άγαμοι ιερείς στους ενοριακούς ναούς και δεν θα γίνονται με την πρώτη, όπως εν τοις πράγμασι συμβαίνει σήμερα, προϊστάμενοι των ναών ούτε βεβαίως θα προΐστανται στις ακολουθίες. Θα γίνονται και αυτοί προϊστάμενοι με τα ίδια ακριβώς κριτήρια που γίνονται και οι έγγαμοι. Δεν είναι νοητό νεανίσκοι είκοσι τόσων χρόνων να δυναστεύουν, ελέω επανωκαλυμμαύχου, παπάδες με τριάντα και σαράντα χρόνια ιεροσύνης. Επίσης να μην καταλαμβάνουν κατ’ αποκλειστικότητα ούτε καν κατά προτεραιότητα τα λογής εκκλησιαστικά αξιώματα και υψηλές διοικητικές θέσεις (αρχιερατικοί επίτροποι, πρωτοσύγκελλοι, ιεροκήρυκες μητροπόλεων κ.λπ.). Δεν θα αποκλείονται από αυτά, αλλά θα δικαιούνται να τα λάβουν εξίσου όπως και οι έγγαμοι. Θα πρόσθετα μάλιστα ότι είναι αποτελεσματικότερο τις κρίσιμες διοικητικές θέσεις που απαιτούν μακρά πείρα και γνώση (όπως αίφνης η θέση του αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου) να τις αναλαμβάνουν έγγαμοι ιερείς για να εξασφαλίζεται μια απρόσκοπτη διοικητική συνέχεια. Οι σημερινοί αρχιμανδρίτες τις θεωρούν τις θέσεις αυτές, όπως και πράγματι είναι, προθάλαμο του επισκοπικού θρόνου.
3. Να εκλέγονται επίσκοποι και από τις τάξεις των εγγάμων ιερέων. Η αγαμία των επισκόπων δεν ίσχυε ανέκαθεν στην Ανατολική Εκκλησία (μέχρι και τον 5ο αι. οι περιπτώσεις εγγάμων επισκόπων δεν είναι σπάνιες), νομοθετείται από τον Ιουστινιανό τον 6ο αι., επικυρώνεται με τον ιβ΄ κανόνα οικονομίας της Πενθέκτης (691-692), και είναι καιρός πλέον να αρθεί. Σήμερα δεν υπάρχει κανένα επιχείρημα υπέρ της. Κανένα απολύτως. Τουναντίον μάλιστα η τραγική έλλειψη ικανών και άξιων εκκλησιαστικών ανδρών επιβάλλει, κατά στοιχειώδη λογική, να διευρυνθεί το πεδίο επιλογής των επισκόπων, να συμπεριλάβει κατ’ ανάγκην και τους εγγάμους».

1 σχόλιο:

  1. Το τελευταίο σχετικως με τους έγγαμους επισκόπους το βρίσκω επικως απαράδεκτο διότι ο επίσκοπος είναι ένας ανώτερος εκκλησιαστικα λειτουργός που πρέπει να αφιερωθεί στο Θεο και όχι με τις γήινες σαρκικες απολαύσεις. Ο επίσκοπος επιλέγει τον πνευματικό δρόμο της σωματικής νηστείας και σε μια τέτοια βαθμίδα η ευθύνη είναι τεράστια. Δεν κατακρίνω φυσικά τους έγγαμους ιερείς ούτε βέβαια είναι όλοι οι αγγαμοι ιερείς απαραίτητα πνευματικά ανωτεροι

    ΑπάντησηΔιαγραφή