ΣΥΡΡΙΚΝΩΝΟΝΤΑΙ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Γράφει η Ιφιγένεια Καμτσίδου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Συνταγματικού Δικαίου στο ΑΠΘ.

Η άσκηση της πολιτικής εξουσίας την εποχή των Μνημονίων πραγματοποιείται κατά κανόνα πέρα από τους συνταγματικούς κανόνες και συχνά σε αντίθεση με όσα αυτοί προβλέπουν.

Κατ' αρχάς, οι κυβερνήσεις δεν διαμορφώνουν τη γενική πολιτική της χώρας με βάση τις προεκλογικές εξαγγελίες και δεσμεύσεις τους, αλλά εν όψει των απαιτήσεων των δανειστών, οι οποίες υπακούουν σε κριτήρια που ελάχιστη σχέση έχουν με τα συμφέροντα του ελληνικού λαού και την ευημερία της κοινωνίας.

Τα κρισιμότερα νομοθετήματα όχι μόνο δεν αποτελούν προϊόν διαβούλευσης και δημόσιας αντιπαράθεσης, αλλά υιοθετούνται με ΠΝΠ χωρίς να συντρέχουν οι συνταγματικά προβλεπόμενες προϋποθέσεις, ενώ ακόμη και όταν η κυβέρνηση ακολουθεί τη συνήθη νομοπαραγωγική διαδικασία, μηχανεύεται τρόπους περιθωριοποίησης της λαϊκής αντιπροσωπείας. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ν. 4093/12, που με το πρώτο, τερατώδες σε έκταση και περιεχόμενο άρθρο του ρυθμίστηκαν θέματα σχετικά με τις περικοπές μισθών και συντάξεων, με την τροποποίηση του Κώδικα περί Δικηγόρων, του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας, του Φορολογικού Κώδικα, του Υπαλληλικού Κώδικα, παράλληλα δε θεσπίστηκε η «κινητικότητα» των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα και ιδιωτικοποιήθηκαν σημαντικά δημόσια αγαθά, όπως το αεροδρόμιο. Το τέχνασμα αποσκοπούσε -και βέβαια κατέληξε- στο να αποστερήσει το Κοινοβούλιο από τη δυνατότητα να τροποποιήσει έστω και στο ελάχιστο τις κυβερνητικές επιλογές.

Κατά δεύτερο λόγο, η πληθωρική νομοθεσία των τελευταίων χρόνων υποβαθμίζει ή και αναιρεί θεμελιώδεις και συνέχουσες αρχές διαφόρων κλάδων του δικαίου, που αποτυπώνουν δικαιικές κατακτήσεις πολλών δεκαετιών. Ενδεικτικά, το εργατικό δίκαιο έχει εκ βάθρων κλονιστεί και οι συνταγματικές εγγυήσεις που το περιέβαλλαν εξουθενώθηκαν. Τέλος, δικαιώματα που προστατεύονται από το Σύνταγμα και τις διεθνείς συμβάσεις συρρικνώνονται και συνταγματικές αρχές, όπως η αρχή της αναλογικότητας, χάνουν το κανονιστικό τους περιεχόμενο.

Παρ' ότι, λοιπόν, δεν έχει μεσολαβήσει ευθεία κατάλυση του Συντάγματος, η καθημερινή πράξη χαρακτηρίζεται από συνεχείς, σταθερές παραβιάσεις, που μειώνουν τη θεσμική σημασία του Καταστατικού Χάρτη: οι κυβερνώντες και οι πολίτες εθίζονται σε μια κατάσταση όπου η εξουσία είναι αδέσμευτη από κανόνες και λειτουργεί χωρίς κανένα κοινοβουλευτικό έλεγχο και καμιά αναφορά στο εκλογικό σώμα. Ο λαός και οι αντιπρόσωποί του μπαίνουν στο περιθώριο και η Δημοκρατία προσλαμβάνει προσχηματικό χαρακτήρα.

Πηγή: tvkosmos.gr/www.enet.gr